Mã Độc là gì? Cách Xử Lý & Phòng Tránh Mã Độc Hiệu Quả
- 01/06/2023
- LANIT JSC
Mã độc là thứ độc hại đối với hệ thống của Windows. Mã độc được tạo ra để tấn công dữ liệu của User mà không phải ai cũng rõ? Hãy cùng LANIT tìm hiểu ngay mã độc là gì? Các loại mã độc phổ biến và cách xử lý khi máy tính bị nhiễm phần mềm độc hại nhé!
Mã độc là gì?
Trước sự hoành hành của các loại mã độc hiện nay, người dùng internet ngày càng quan tâm đến nó và muốn biết rõ mã độc là gì để phòng tránh hiệu quả.
Theo tiếng Anh, mã độc là Malware hay Malicious Software. Đây là một phần mềm độc hại được tạo ra để chèn vào hệ thống mạng hoặc hệ thống phần mềm được cài đặt trên máy tính của người dùng.
Quan tâm: TIPS Cài WordPress Trên VPS Đơn Giản “Ai Cũng Có Thể Thực Hiện”
Mục đích của Phần mềm độc hại là gì?
Mục đích chính của người viết ra phần mềm độc hại là thâm nhập vào hệ thống máy tính của người dùng để phá hoại hoặc lấy cắp thông tin mật. Đồng thời gây tắc nghẽn hoặc gây hại nặng nề cho hệ thống mạng máy tính bị dính mã độc.
Các tác hại của phần mềm độc hại thường rất khôn lường, điển hình như:
- Gây rò rỉ thông tin mật và dữ liệu cá nhân: Người dùng có thể sẽ bị tổn thất lớn về uy tín, danh dự và cả kinh tế thông tin đó gắn liền với các bí mật kinh doanh hoặc bí mật đời tư.
- Làm chậm tốc độ của máy tính: Các mã độc thường chiếm một lượng lớn tài nguyên trên phần mềm hệ thống khiến hoạt động của PC bị tê liệt cục bộ.
- Treo máy tính: Nhiều mã độc hiện nay có khả năng vô hiệu hóa máy tính của người dùng khiến cho thiết bị bị treo vô thời hạn. Điều này cũng đồng nghĩa rằng bạn không thể thực hiện bất kỳ thao tác gì trên PC hoặc Laptop của mình.
- Thay đổi hoạt động của các ứng dụng: Ví dụ như thay đổi giao diện của phần mềm hệ thống hoặc tự động tạo ra các cửa sổ chứa quảng cáo phát liên tục gây khó chịu cho người dùng.
Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ Máy chủ ảo VPS Tốc độ cao tại LANIT
Các loại mã độc phổ biến hiện nay
Theo thống kê cho thấy hiện có khá nhiều mã độc được phát tán rộng rãi trên mạng internet để đánh cắp thông tin người dùng. Phổ biến nhất là:
Virus:
Virus là loại mã độc có tốc độ lây lan chóng mặt, được phổ rộng suốt thời gian qua. Loại mã độc này sẽ khiến phần mềm máy tính không thể hoạt động, gây rò rỉ dữ liệu và treo máy kéo dài.
Điều nguy hiểm nhất là các loại virus này có khả năng lây nhiễm từ máy tính này sang máy tính khác và lây lan cho cả hệ thống mạng máy tính khi bạn sao chép các file dữ liệu độc hại. Do đó, bạn cần xem xét thận trọng mọi File dữ liệu trước khi cài đặt nhé.
Worm:
Worm hay còn gọi là bọ máy tính, được phát tán thông qua email với nội dung giật gân để hấp dẫn người dùng click chuột. Ngoài ra, mã độc này còn lây lan thông qua các lỗ hổng bảo mật của hệ thống mạng máy tính.
Sau khi thâm nhập vào PC hoặc laptop, Worm sẽ tự nhân bản chính mình mà không cần đến sự hỗ trợ của bất kỳ một tập tin lưu trữ nào. Chính vì sự nguy hiểm đó nên nó gây ra nỗi ám ảnh cho nhiều người dùng mạng máy tính.
Trojan Horse:
Trojan là loại mã độc được che đậy dưới lớp vỏ của một phần mềm vô hại nhằm dẫn dụ người dùng cài đặt vào máy tính của mình. Hiện nay có khá nhiều loại Trojan được phát tán phổ biến như Trojan Backdoor, Trojan Rootkit, trình tải xuống Trojan và cả Trojan Banker có phương thức hoạt động khác biệt nhau đôi chút.
Spyware:
Spyware là phần mềm gián điệp chuyên đánh cấp các thông tin cá nhân của user nhằm phục vụ cho các mục đích xấu. Theo đó, các hacker sẽ bí mật quan sát từ xa mọi hoạt động của bạn trên thiết bị để ăn cắp thông tin ngay khi cần và bán cho các nhà tiếp thị khác.
Adware:
Adware dùng để quảng cáo trực tuyến hợp pháp và phát tán mã độc theo kiểu lây lan nhanh chóng. Các quảng cáo độc hại này thường được gắn trên giao diện ứng dụng hoặc trên màn hình chờ trong quá trình bạn tải về một phần mềm nào đó.
Một khi mã độc chứa trong quảng cáo xâm nhập thành công vào máy tính, Adware sẽ tự động mở tab mới, thay đổi trang chủ tìm kiếm hoặc thu thập thông tin của user một cách tùy ý.
Mã độc Malware
Malware cũng là một phần mềm độc hại nhưng nó bao hàm cả virus, bọ máy tính và Trojan (thuật ngữ này dùng để ám chỉ cả ba loại phần mềm độc hại kể trên). Khi PC của bạn bị nhiễm Malware, nó sẽ có đủ các triệu chứng như khi bị nhiễm virus, sâu bọ và cả Trojan.
Xem thêm: Cách Sửa Antimalware Service Executable Ngốn CPU Chi Tiết
Backdoor
Backdoor là một trong những phần mềm độc hại có thể qua mặt được quy trình xác thực danh tính để đăng nhập vào hệ thống mạng máy tính của người dùng một cách dễ dàng. Nếu máy tính của bạn dính mã độc này, Hacker sẽ điều khiển được toàn bộ thiết bị, hủy hoại website và tấn công cả DDoS.
Ransomware – Là Mã độc đòi tiền chuộc
Ransomware là loại mã độc ngăn chặn user truy cập vào dữ liệu mật hay sử dụng máy tính cá nhân của mình. Nếu muốn lấy lại quyền truy cập đó, bạn cần phải chuyển tiền chuộc cho Hacker theo yêu cầu của họ. Số tiền chuộc có thể từ vài nghìn đô hoặc vài triệu đô tùy theo mức độ quan trọng của dữ liệu bị hacker mã hóa.
Locky
Locky cũng là một loại mã độc tống tiền như Ransomware nhưng nó lại dùng thuật toán mã hoá AES để mã hoá hết mọi dữ liệu của người dùng. Locky giúp Hacker khóa vĩnh viễn toàn bộ dữ liệu của người dùng hoặc tiêu huỷ nó nếu bạn không gửi đi số tiền chuộc theo yêu cầu.
Mã độc Coinhive
Coinhive thực chất là một Plugin của Javascript, một công cụ chuyên dùng để đào tiền ảo. Vì vậy, nó còn được gọi là mã đào tiền ảo.
Thực tế cho thấy những chiếc máy tính bị mã độc Coinhive tấn công thường khởi động khá chậm và vận hành cũng rất lâu. Thậm chí nó còn chiếm dụng CPU và card đồ họa khiến cho thiết bị luôn hiển thị chế độ quá tải ở mức 100% công suất.
Rootkit
Rootkit được xem là lớp phủ của các loại mã độc khác để qua mặt người dùng. Loại mã độc này thường kết hợp với các phần mềm độc hại mở rộng khác để giúp hacker truy cập máy tính của người dùng.
Botnet
Botnet hỗ trợ Hacker tấn công hệ thống mạng máy tính và điều khiển nó từ xa thông qua kênh IRC và P2P. Kết quả là bạn sẽ bị mất quyền vận hành máy tính khiến hiệu suất làm việc bị giảm sút nghiêm trọng.
Mã độc Mustang Panda
Mustang Panda là một loại mã độc được phát triển bởi một nhóm tin tặc Panda. Phần mềm độc hại này sẽ xâm nhập vào hệ thống máy tính và phát tán mã độc nhanh chóng để đánh cắp dữ liệu lưu trữ. Đồng thời, nó còn kiểm soát cả quá trình vận hành thiết bị của người dùng để phục vụ cho các mục đích xấu.
Hướng dẫn xử lý mã độc hiệu quả khi phát hiện
Để phát hiện và xử lý mã độc hiệu quả nhất, phương án tối ưu được nhiều người dùng lựa chọn khi này là:
- Cài đặt các phần mềm Anti Virus: Các phần mềm chống virus cần đảm bảo uy tín, đến từ các đơn vị hàng đầu như Microsoft, Symantec và Sophos,…Các phần mềm này sẽ có các cơ chế thông minh giúp phát hiện ra phần mềm độc hại nhanh chóng để loại bỏ tức thì.
- Sử dụng Task Manager: Trình quản lý Task Manager sẽ giúp bạn xác định các phần mềm nào đang chiếm dụng tài nguyên rồi tắt đi hoặc xoá bỏ nó.
- Sử dụng Process Explorer: Bạn chỉ cần tải về phần mềm Process Explorer của Microsoft để theo dõi các tiến trình đang chiếm dụng tài nguyên máy tính rồi loại bỏ là được. Ngoài ra, ứng dụng còn có tính năng Virustotal và Verify Image Signatures giúp bạn dọn sạch mã độc hiệu quả.
Cách gỡ bỏ phần mềm độc hại khỏi máy tính đơn giản
Bước 1: Thông qua các phần mềm phát hiện mã độc gợi ý trên, hãy xác định các phần mềm độc hại để tạm dừng hoặc tắt hẳn nó bằng cách kích chuột phải vào đó rồi chọn SUSPEND hoặc KILL PROCESS
Bước 2: Chuột phải vào tiến trình đó rồi chọn PROPERTIES → IMAGE → PATH (xác định vị trí File cài đặt)/AUTOSTART LOCATION (Xác định các Registry được tạo ra từ mã độc)
Bước 3: Tiến hành xóa các file cài đặt và các Registry được xác định ở bước 2 là xong.
Cách phòng tránh mã độc hiệu quả
Vậy các biện pháp phòng ngừa hiệu quả mã độc là gì? Hãy cùng LANIT tìm hiểu ngay nhé:
Luôn đề cao cảnh giác về mã độc bằng nhiều cách
Bạn cần cảnh giác với các loại mã độc bằng nhiều cách khác nhau như:
- Không click vào email không rõ tên người gửi và nguồn gốc.
- Không tùy ý click vào đường link được gửi từ người không xác định.
- Không tự ý cài các phần mềm có nguồn gốc không rõ ràng trên internet.
Sao lưu dữ liệu thường xuyên
Định kỳ hàng tuần, thàng tháng, bạn nên sao lưu dữ liệu vào một nơi nào đó thật an toàn. Đồng thời, xóa bỏ những thứ không quan trọng để tránh dính mã độc gây hại cho mạng máy tính của mình.
Cài phần mềm chống mã độc cho máy tính
Quan trọng, bạn cần cài đặt các phần mềm Anti Virus hoặc các phần mềm chống mã độc cho PC và Laptop cá nhân. Phần mềm chống mã độc sẽ là bức tường hữu hiệu giúp ngăn chặn sự xâm nhập của virus và các loại phần mềm độc hại khác.
Cập nhật phiên bản cho hệ điều hành Window
Microsoft sẽ thường xuyên phát hành bản cập nhật mới cho Window để Fix các lỗi hay gặp ở hệ điều hành cũ. Vì vậy, bạn cần phải cập nhật bản “vá” này thường xuyên và nhất là cập nhật chương trình diệt Virus mới nhất để tăng cường sức mạnh chống mã độc cho mạng máy tính.
Kết luận
Hi vọng rằng cách chia sẻ trên đây của LANIT đã giúp bạn biết được cách nhận diện mã độc là gì và phương hướng phòng ngừa, xử lý hiệu quả nhất. Đây là cách lý tưởng để bảo mật thông tin cá nhân và bảo vệ cả hệ thống mạng máy tính của mình. Trường hợp bạn cần được giải đáp thêm thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi ngay bây giờ!
