Phần mềm lập trình là gì?
Phần mềm lập trình là các công cụ được sử dụng để viết, sửa đổi, kiểm tra và duy trì mã nguồn cho các chương trình máy tính và ứng dụng phần mềm. Các phần mềm lập trình cung cấp môi trường làm việc cho các nhà phát triển để tạo ra các chương trình máy tính từ đầu, bao gồm cả việc phát triển ứng dụng web, ứng dụng di động, phần mềm máy tính, và các dự án lập trình khác. Đối với các nhà lập trình, phần mềm lập trình thường cung cấp các tính năng như chỉnh sửa mã nguồn, gỡ lỗi, tạo mã, quản lý phiên bản, và nhiều tính năng khác để hỗ trợ quá trình phát triển phần mềm một cách hiệu quả và tiện lợi.
Tổng hợp các phần mềm lập trình phổ biến hiện nay
Dưới đây là một số các phần mềm lập trình phổ biến được sử dụng rộng rãi hiện nay cho những người mới:
#1. Eclipse
Giá: Miễn phí
Nền tảng hỗ trợ: Linux, macOS, Windows
Eclipse là môi trường phát triển tích hợp miễn phí (IDE) có thể chạy trên Linux, macOS, và Windows. Nó cho phép mở rộng thông qua hệ thống plugin, mang lại sự linh hoạt cho người dùng trong việc tùy chỉnh môi trường phát triển
Ưu điểm
- Eclipse cung cấp môi trường mạnh mẽ để xây dựng ứng dụng Java.
- Nó tích hợp nhiều tùy chọn gỡ lỗi hữu ích, giúp cho quá trình phát triển trở nên thuận tiện hơn.
- Hỗ trợ nhiều hệ thống xây dựng như CMAKE, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển ứng dụng phức tạp.
- Dễ dàng tải các plugin chuẩn từ thị trường, giúp mở rộng khả năng và tính năng của Eclipse.
- Có cộng đồng trực tuyến lớn, đảm bảo người dùng có thể nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Nhược điểm
- Tiêu tốn nhiều RAM, gây ảnh hưởng đến hiệu suất máy tính, đặc biệt khi làm việc trên các dự án lớn.
- Có thể gặp sự cố khi tải các dự án lớn, yêu cầu người dùng quản lý tài nguyên cẩn thận để tránh sự cố không mong muốn.
#2. Geany
Giá: Miễn phí
Nền tảng hỗ trợ: Linux, macOS, Windows
Geany là một trình soạn thảo văn bản mã nguồn mở, nhẹ nhàng, được thiết kế đặc biệt để tải nhanh và giới hạn sự phụ thuộc vào thư viện bên ngoài hoặc các gói riêng biệt.
Nó hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình và đánh dấu, bao gồm C, C#, C++, PHP, HTML, CSS, JavaScript, Python, Perl, Haskell và Pascal. Các định dạng tệp phổ biến như Diff-output, SQL và các tệp cấu hình kiểu ini cũng được hỗ trợ.
Ưu điểm
- Tải trọng nhẹ và khởi động nhanh, giúp người dùng tiết kiệm thời gian trong quá trình làm việc.
- Hỗ trợ tính năng hoàn thiện mã và làm nổi bật cú pháp, giúp người dùng dễ dàng nhận biết cú pháp mã.
- Hỗ trợ nhiều định dạng tệp phổ biến, giúp người dùng làm việc linh hoạt với nhiều loại tệp khác nhau.
Nhược điểm
- Không phát triển bằng một số trình soạn thảo văn bản khác
- Phiên bản Windows không hỗ trợ đầy đủ ký tự 2-byte như tiếng Nhật và tiếng Trung
#3.Microsoft Visual Studio
Giá: Miễn phí dùng thử | Phiên bản trả phí bắt đầu từ 45,00 đô la mỗi tháng
Nền tảng hỗ trợ: Windows, macOS
Microsoft Visual Studio là một công cụ mạnh mẽ để tạo ra các trang web, dịch vụ web, và ứng dụng di động. Phần mềm chủ yếu được sử dụng bởi doanh nghiệp nhỏ và vừa để phát triển các chương trình máy tính. Trình soạn thảo mã đi kèm với IntelliSense (tính năng hoàn thành mã thông minh), tái cấu trúc mã, và một bộ gỡ lỗi tích hợp, hoạt động như một trình gỡ lỗi cấp máy và trình gỡ lỗi cấp nguồn. Microsoft Visual Studio hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như C++, C#, F#, Python, Visual Basic, và JavaScript.
Ưu điểm
- Hơn 20.000 tiện ích mở rộng có sẵn
- Phát triển web toàn diện
- Tích hợp với Azure DevOps rất tốt
- Có cộng đồng người dùng mạnh mẽ
- Phần mềm được cập nhật liên tục, thường xuyên.
Nhược điểm
- Yêu cầu cấu hình hệ thống cao để hoạt động trơn tru
- Đắt hơn so với các công cụ phát triển khác
#5.Xcode
Giá: Miễn phí
Nền tảng hỗ trợ: MacOS
Xcode là một phần mềm lập trình được phát triển độc quyền bởi Apple, chạy trên môi trường IDE và được sử dụng chủ yếu trên hệ điều hành MacOS. Chức năng chính của Xcode là xây dựng và phát triển ứng dụng cho nền tảng Mac và iOS.
Ngoài việc hỗ trợ chuyên sâu cho lập trình ứng dụng trên các thiết bị Apple, Xcode cũng cho phép sử dụng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như Objective-C, Java, Python, và AppleScript. Điều đặc biệt là Xcode được cung cấp miễn phí, tạo điều kiện thuận lợi cho những người mới bắt đầu học lập trình với C/C++.
Ưu điểm
- Xcode hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay như Objective-C, Java, C/C++, Python, và AppleScript.
- Quản lý phiên bản dựa trên Git và các yếu tố bổ trợ khác.
- Liên kết giao diện người dùng với mã lập trình một cách thuận tiện cho người dùng.
- Cung cấp tính năng Universal Binaries, tối ưu hoá hiệu suất phần mềm trên cả nền tảng Intel và PowerPC.
- Bộ biên dịch và gỡ lỗi được tối ưu hóa cho việc phát triển trên nền tảng iOS với vi xử lý kiến trúc ARM.
Nhược điểm
- Yêu cầu sử dụng tài nguyên hệ thống lớn, đặc biệt khi mở nhiều dự án cùng lúc, có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của máy tính.
- Không thể xử lý các ngôn ngữ lập trình không phải là Swift do Apple phát triển, giới hạn việc sử dụng các ngôn ngữ khác.
#6. Gedit
Giá: Miễn Phí
Nền tảng hỗ trợ: Linux, macOS, Windows
Gedit là một trình soạn thảo văn bản được thiết kế cho môi trường desktop GNOME trên hệ điều hành Linux. Đây là một phần mềm mã nguồn mở, với giao diện đơn giản và dễ sử dụng, nhưng vẫn cung cấp đủ tính năng cần thiết để lập trình viên có thể thực hiện công việc lập trình một cách hiệu quả.
Ưu điểm
- Giao diện đơn giản và dễ sử dụng, thích hợp cho việc chỉnh sửa mã nguồn và văn bản cấu trúc.
- Hỗ trợ làm nổi bật cú pháp cho nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập trình.
- Tích hợp tính năng kiểm tra chính tả giúp người dùng nhận biết và sửa lỗi chính tả một cách dễ dàng.
- Cung cấp các tùy chọn cơ bản như di chuyển đến dòng và tìm kiếm và thay thế, tăng cường hiệu suất chỉnh sửa văn bản.
Nhược điểm
- Thiếu một số tính năng quan trọng, đặc biệt là chức năng tự động hoàn thành cho một số ngôn ngữ lập trình, giới hạn khả năng tối ưu hóa quá trình lập trình.
- Không cung cấp các tính năng phức tạp và mở rộng như một số trình soạn thảo văn bản khác, giới hạn trong việc xử lý các tác vụ phức tạp trong lập trình.
#7. Brackets
Giá: Miễn phí
Nền tảng hỗ trợ: Linux, macOS, Windows
Brackets là một trình soạn thảo mã nguồn mở được phát triển bởi hãng Adobe Systems. Brackets chủ yếu tập trung vào chức năng chỉnh sửa HTML, CSS và JavaScript. Chức năng Live Preview giúp đưa chỉnh sửa mã của bạn trực tiếp đến trình duyệt để hiển thị trang web được cập nhật ngay khi bạn thay đổi mã. Một tính năng hữu ích khác gọi là Split-Screen giúp bạn dễ dàng làm việc trên CSS và mã nguồn thực tế cùng một lúc.
Ưu điểm
- Hệ thống xem trước trực tiếp giúp người dùng dễ dàng theo dõi kết quả chỉnh sửa trên trình duyệt.
- Hỗ trợ kéo và thả giúp tăng cường khả năng tương tác và sử dụng.
- Hỗ trợ nội dung Adobe PSD, hỗ trợ linh hoạt trong việc tích hợp và chỉnh sửa các tài liệu Adobe.
- Chế độ chỉnh sửa theo kiểu Vim tích hợp sẵn, giúp người dùng làm việc một cách linh hoạt và hiệu quả.
- Không ngừng cải tiến
Nhược điểm
- Thiếu hỗ trợ toàn màn hình và chia màn hình đầy đủ
- Các phím tắt không nhanh nhạy, gây khó khăn cho người dùng trong việc tối ưu hóa quá trình làm việc và chỉnh sửa mã nguồn.
#8. Vim
Giá: Miễn Phí
Nền tảng hỗ trợ: hệ điều hành Unix, Linux, macOS, Windows
Vim là phần mềm mã nguồn mở được thiết kế để sử dụng cả từ giao diện dòng lệnh và như một công cụ độc lập trong giao diện đồ họa. Vim nổi tiếng về tốc độ và hiệu suất bởi tốc độ tải nhanh chóng và có thể xử lý các tập tin lớn một cách dễ dàng. Điều này làm cho Vim phù hợp từ chỉnh sửa văn bản đơn giản đến lập trình phức tạp.
Vim cung cấp nhiều tính năng cho xử lý văn bản như tìm kiếm và thay thế, biểu thức chính quy, và hỗ trợ cho nhiều bộ đệm và cửa sổ. Vim có nhiều lệnh thực hiện các thao tác thông thường bằng bàn phím thay vì chuột giúp tăng tốc độ làm việc của bạn lên gấp đôi.
Ưu điểm
- Hoạt động trong terminal qua SSH
- Bao gồm nhiều chế độ chỉnh sửa riêng biệt
- Hỗ trợ nhiều plugin/phần mở rộng
- Hướng dẫn cho người mới bắt đầu
Nhược điểm
- Độ cong học cao
- Giao diện hơi cũ
#9. TextMate
Giá: Miễn Phí
Nền tảng hỗ trợ: macOS
TextMate là một trình soạn thảo văn bản đồ họa gọn nhẹ được thiết kế đặc biệt cho hệ điều hành macOS. Với khả năng ghi lại macro, tùy chỉnh rõ ràng, gập các phần, tích hợp shell và thư viện plugin phong phú, TextMate hỗ trợ người dùng trong quá trình viết mã một cách linh hoạt và hiệu quả.
Ưu điểm
- Dung lượng nhỏ giúp phần mềm tải và sử dụng nhanh chóng.
- Có sẵn thư viện plugin đa dạng, mở rộng khả năng làm việc và tùy biến.
- Cho phép chọn và chỉnh sửa nhiều dòng cùng lúc, tăng hiệu suất làm việc.
- Hỗ trợ kiểm soát phiên bản, giúp người dùng theo dõi rõ ràng các thay đổi trong mã nguồn.
Nhược điểm
- Giao diện người dùng có vẻ hơi lỗi thời so với một số trình soạn thảo văn bản mới hơn.
- Cần cải thiện khả năng tương tác và tương thích với các công cụ và trình hỗ trợ mới.
#10. NetBeans
Giá: Miễn phí
Nền tảng hỗ trợ: Linux, macOS, Windows
NetBeans là một môi trường phát triển tích hợp mã nguồn mở, cho phép người dùng nhanh chóng phát triển ứng dụng di động, máy tính và web với Java, C/C++, PHP và nhiều ngôn ngữ lập trình khác. Môi trường này được xây dựng từ một nhóm các thành phần phần mềm có thể tùy chỉnh gọi là ‘modules.’NetBeans tích hợp mượt mà với nhiều máy chủ ứng dụng web, bao gồm GlassFish và Tomcat. Nó cũng tương thích tốt với các công cụ kiểm soát phiên bản như GIT.
Ưu điểm
- Giao diện dễ sử dụng và hiệu quả trong việc phát triển mã nguồn.
- Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình, tăng tính linh hoạt trong quá trình phát triển.
- Bao gồm công cụ phân tích tĩnh và trình phân tích mã hàng loạt, giúp cải thiện chất lượng mã.
- Phù hợp để tạo kịch bản kiểm thử tự động, giúp tối ưu hóa quá trình kiểm thử..
Nhược điểm
- Tiêu tốn nhiều bộ nhớ RAM hơn so với một số môi trường phát triển tích hợp khác.
- Đôi khi, chương trình có thể chạy chậm khi biên dịch và thực thi mã nguồn.
#11. AWS Cloud9
Giá: Miễn phí dùng thử| 2,05 đô la cho 90 giờ sử dụng
Nền tảng hỗ trợ: IDE trực tuyến
AWS Cloud9 là một môi trường phát triển tích hợp trực tuyến, cho phép người dùng viết, chạy và gỡ lỗi mã nguồn thông qua trình duyệt web. Không cần cài đặt tập tin hay cấu hình máy phát triển, việc bắt đầu các dự án mới trở nên dễ dàng.
Ưu điểm
- Giao diện đơn giản và dễ sử dụng, giúp tăng hiệu suất làm việc.
- Hỗ trợ chạy và duy trì chức năng Lambda một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Cho phép chia sẻ mã với đồng đội trong nhóm theo thời gian thực, tạo điều kiện tốt cho sự cộng tác.
- Tích hợp tốt với các công cụ AWS khác, tăng cường khả năng tương tác với tài nguyên AWS.
Nhược điểm
- Thiếu các phím tắt, làm giảm tính linh hoạt trong quá trình sử dụng.
- Quá trình thiết lập có thể tốn nhiều thời gian và tài nguyên.
#12. IntelliJ IDEA
Giá: Miễn phí | 49,9 đô la mỗi tháng
Nền tảng hỗ trợ: Linux, macOS, Windows
IntelliJ IDEA là một môi trường phát triển tích hợp được viết bằng Java, tích hợp hàng trăm tính năng và điều chỉnh giúp làm cho quá trình lập trình trở nên dễ dàng hơn. Công cụ này cung cấp tính năng hoàn thành mã thông minh cho nhiều ngôn ngữ, hỗ trợ framework microservices, cùng với các công cụ phát triển tích hợp như kiểm soát phiên bản và bảng điều khiển, tạo nên sự đặc biệt của nó.
IntelliJ IDEA đã khẳng định vị thế của mình là một trong những môi trường phát triển tích hợp linh hoạt nhất hiện có, phục vụ một loạt nhu cầu phát triển từ các ứng dụng JavaScript phía trước đến các dự án Java phía sau.
Ưu điểm
- Cung cấp cảnh báo khi phát hiện lỗi trong quá trình lập trình.
- Trình chỉnh sửa phiên bản hiển thị một chuỗi thời gian về các phiên bản đã commit.
- Dễ dàng tìm kiếm và tra cứu thông tin trong tài liệu.
- Bot phía máy chủ liên tục xây dựng, phân tích, kiểm thử và lưu trữ dự án.
Nhược điểm
- Tiêu tốn nhiều tài nguyên hệ thống, đặc biệt là khi mở nhiều dự án cùng lúc.
- Có hạn chế trong việc xử lý các loại mã không phải là Swift do Apple phát triển.
Lời kết
Đối với những người mới bắt đầu học lập trình với các ngôn ngữ máy, lựa chọn các phần mềm lập trình với giao diện thân thiện và nhiều tính năng miễn phí là một sự lựa chọn thông minh. Tuy nếu muốn sử dụng phần mềm viết code chuyên nghiệp, việc mua gói bản quyền sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn với đầy đủ các tính năng mà nhà phát triển cung cấp. LANIT hy vọng những chia sẻ trên sẽ đem lại những hữu ích cho các bạn trong hành trình học tập và làm việc.
