Mô hình Client Server là một mô hình phổ biến trong các hệ thống máy chủ hiện nay. Vậy khái niệm mô hình Client Server là gì? Chúng có đặc điểm gì khác với peer-to-peer? Cùng LANIT hiểu hơn về một mô hình máy chủ/ máy khách này nhé!

Mô hình Client Server là gì?

Mô hình Client Server là ứng dụng phân tán nhiệm vụ giữa máy chủ và máy khách thông qua mạng. Máy khách gửi yêu cầu đến chương trình để truy cập vào dịch vụ do máy chủ cung cấp. Còn máy chủ tạo ra chương trình chia sẻ tài nguyên và phân phối công việc giữa các máy khách.

Giao tiếp máy khách-máy chủ thường tuân theo bộ giao thức TCP / IP,  giao thức HTTPS, FTP. Nó duy trì kết nối đến khi máy khách và máy chủ hoàn thành việc trao đổi cho nhau. Mối quan hệ trong mô hình là máy khách yêu cầu đến máy chủ; máy chủ phục vụ lại nó.

mo-hinh-client-server-la-gi
Mô hình được thể hiện thông qua mối quan hệ qua lại giữa máy chủ và máy khách

Ưu điểm của mô hình mạng Client - Server

 Dưới đây là một số ưu điểm của mô hình mạng Client-Server:

Khả năng tập trung dữ liệu

Mô hình tập trung với tất cả dữ liệu ở một nơi duy nhất. Tất cả các thông tin cần thiết đều ở vị trí. Khi sự cố xảy ra, hệ thống chỉ cần giải quyết ở một nơi. Do đó, việc cập nhật tài nguyên và dữ liệu sẽ dễ dàng hơn.

mo-hinh-client-server-la-gi

Khả năng bảo mật

Dữ liệu được bảo vệ bởi các biện pháp kiểm soát truy cập. Nó áp đặt thông tin xác thực như sử dụng user và pass. Hơn nữa, các tệp khôi phục dễ dàng từ một bản sao lưu nếu dữ liệu bị mất.

mo-hinh-client-server

Khả năng mở rộng

Người dùng có thể tăng số lượng tài nguyên cho máy khách và máy chủ. Do đó, họ sẽ không gặp gián đoạn khi tăng kích thước của máy chủ. Vì máy chủ được tập trung dữ liệu nên khi kích thước, quyền của người dùng vẫn không thay đổi.

vi-du-ve-mo-hinh-client-server

Khả năng tiếp cận

Một ưu điểm của mô hình nữa là mọi khách hàng đều đăng nhập vào hệ thống. Bằng cách này, họ có thể truy cập thông tin mà không cần sử dụng đến các bộ xử lý.

mô hình client server trong web

Hạn chế mô hình mạng Client-Server

Mặc dù mô hình mạng Client-Server có nhiều ưu điểm, nhưng cũng có những hạn chế cần chú ý sau đây:

Tắc nghẽn khi truy cập

Nhược điểm chính là tắc nghẽn lưu lượng. Khi có nhiều máy khách gửi yêu cầu đến một máy chủ, nó làm chậm kết nối. Điều này tạo ra vấn đề trong việc truy cập thông tin. 

mô hình ứng dụng client server

Vấn đề chi phí

Hệ thống mạng được đầu tư phức tạp nên ngân sách chi cho việc này sẽ tốn khá nhiều. Chi phí để vận hành trong mạng máy chủ khách hàng giống với hoạt động mạng. Do đó, không phải người dùng đều tự chi trả được.

mo-hinh-client-server

Vấn đề bảo trì

Máy chủ sẽ hoạt động 24/7. Đồng nghĩa là hệ thống cần chăm sóc thường xuyên. Nếu xảy ra vấn đề cần đều giải quyết ngay. Do đó, một hệ thống cần có người quản lý mạng theo dõi hoạt động máy chủ.

mô hình ứng dụng client server

Nguyên tắc hoạt động của mô hình Client - Server

Nguyên tắc hoạt động của mô hình Client - Server
Sơ đồ mô tả quy trình hoạt động của mô hình Client Server

Mô hình Client-Server hoạt động dựa trên các nguyên tắc sau:

Khách hàng gửi yêu cầu

Đầu tiên, khách hàng gửi yêu cầu đến máy chủ. Yêu cầu này có thể là yêu cầu lấy dữ liệu, yêu cầu xử lý một tác vụ nào đó hoặc yêu cầu thực hiện một chức năng cụ thể.

Máy chủ xử lý yêu cầu

Sau khi nhận được yêu cầu, máy chủ xử lý yêu cầu này và trả về kết quả tương ứng cho khách hàng. Việc xử lý này có thể bao gồm tìm kiếm hoặc truy vấn dữ liệu, thực hiện tính toán phức tạp hoặc thực hiện các chức năng khác tùy thuộc vào yêu cầu của khách hàng.

Khách hàng nhận kết quả

Sau khi máy chủ xử lý yêu cầu, kết quả được trả về cho khách hàng. Kết quả này có thể là dữ liệu hoặc kết quả của các tính toán hoặc chức năng được yêu cầu.

Quản lý phiên làm việc

Mô hình Client-Server thường sử dụng các phiên làm việc để theo dõi các yêu cầu và kết quả tương ứng. Khi khách hàng kết nối đến máy chủ, một phiên làm việc mới được tạo ra để theo dõi các yêu cầu và kết quả của khách hàng.

Tương tác thông qua giao thức

Mô hình Client-Server sử dụng các giao thức mạng như TCP/IP để tương tác giữa khách hàng và máy chủ. Các giao thức này cho phép truyền dữ liệu an toàn và đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu khi truyền tải giữa các thiết bị.

Nhìn chung, mô hình Client-Server hoạt động bằng cách phân chia các chức năng và trách nhiệm giữa các máy khách và máy chủ, cho phép các ứng dụng tương tác một cách hiệu quả và đảm bảo tính bảo mật và độ tin cậy của hệ thống.

Quy trình hoạt động của Client Server là gì?

Mô hình Client Server có một máy duy nhất hoạt động như máy chủ. Nó thực hiện lưu trữ từ xa và chỉ thực hiện một số tính toán cho các máy khách.

Còn máy khách là một máy trong mạng yêu cầu tài nguyên từ máy chủ. Máy khách được kết nối với cơ sở dữ liệu tạo nên các dịch vụ chạy trên chính máy khách.

Máy chủ là một máy trong mạng cung cấp dịch vụ cho khách hàng. Nó có thể truyền và lưu trữ tệp trong không gian của mình. Đồng thời còn cho phép máy khách kết nối và điều khiển máy trong mạng.

Mô hình Client Server là gì
Sơ đồ mô tả quy trình hoạt động của mô hình Client Server

So sánh hai mô hình Client-server và peer-to-peer

Mô hình máy khách/máy chủ và peer – to – peer hiện đang là hai hình thức sử dụng nhiều cho máy chủ. Dưới đây là tổng hợp của LANIT về một số đặc điểm nổi trội:

Đặc điểmMô hình Client-ServerMô hình peer-to-peer

Chức năngMáy khách yêu cầu dịch vụ và máy chủ phản hồi với một dịch vụMỗi nút có thể yêu cầu dịch vụ và cung cấp dịch vụ
Dạng kết nốiMạng tập trungMạng phi tập trung
Độ tin cậyĐộ tin cậy thấpĐộ tin cậy cao
Thời gian truy cậpTruy cập mất nhiều thời gianTruy cập nhanh
Chi phí hao tổnChi phí tốn kémTiết kiệm chi phí
Tính bảo mậtBảo mật thông tin caoTính bảo mật kém

Ví dụ về mô hình Client-server

Để hiểu rõ hơn về mô hình mạng Client-server, dưới đây là một số ví dụ thực tế:

Máy chủ bao gồm máy chủ web. Nó cung cấp tài nguyên chẳng hạn như máy tính để bàn, laptop và điện thoại di động. Máy chủ có mối quan hệ một-nhiều với máy khách. Nó có thể cung cấp tài nguyên cho nhiều máy khách cùng một lúc.

Khi người dùng sử dụng máy tính và nhập https://lanit.com.vn/ trong trình duyệt Chrome. Bây giờ trình duyệt sẽ gửi một yêu cầu đến máy chủ của LANIT. Máy chủ web sẽ phản hồi trình duyệt với  dữ liệu. Trình duyệt sẽ hiển thị dữ liệu của  trang web của LANIT trên màn hình cho người dùng.

FAQs về mô hình Client- Server

Một thiết bị có thể vừa là client và server cùng một lúc được hay không?

Có, một thiết bị máy tính có thể hoạt động cả như client và server, tức là nó có thể cung cấp tài nguyên và dữ liệu cho máy khác (vai trò server) và đồng thời yêu cầu và nhận tài nguyên từ máy khác (vai trò client).

Làm thế nào để tăng cường bảo mật cho mạng client – server?

Để tăng cường bảo mật cho mạng client/server, bạn có thể sử dụng mã hóa, xác thực danh tính mạnh mẽ, cập nhật hệ thống, giám sát mạng, sử dụng tường lửa, và quản lý quyền truy cập một cách hợp lý.

Kết luận

Mặc dù hiện nay có nhiều mô hình mạng nhưng mô hình Client-Server lại là lựa chọn của nhiều cá nhân, công ty. Nó phù hợp làm không gian để phát triển ứng dụng, việc quản lý người dùng cũng dễ dàng hơn. Cần thêm thông tin về thuê server giá rẻ hay thuê máy chủ ảo, liên hệ LANIT để tư vấn nhé!

avata Hải

Triệu Huyền Trang

Triệu Huyền Trang chuyên gia 3 năm kinh nghiệm trong ngành Công Nghệ, Phần Mềm. Chuyên chia sẻ các kiến thức phần mềm mã nguồn, ứng dụng và thông tin về công nghệ hữu ích.

Chat với chúng tôi qua Zalo!
Chat với chúng tôi qua Zalo!